Το κεφάλαιο μιας υπόθεσης που απασχόλησε για χρόνια την ελληνική κοινή γνώμη προκαλώντας σοκ και αποτροπιασμό για το πως μια μητέρα, η Ρούλα Πισπιρίγκου μπορεί να στέρησε τη ζωή από τα παιδιά της, την Μαλένα και την Ίριδα, κλείνει με την δικαστική απόφαση για την ομόφωνη καταδίκη της σε δις ισόβια. Πολλοί χαρακτηρίζουν την Ρούλα Πισπιρίγκου Μήδεια αλλά ελάχιστοι γνωρίζουν ποια ήταν η Μήδεια κατά την Μυθολογία.
Η Ρούλα Πισπιρίγκου δεν είναι η πρώτη μητέρα που καταδικάζεται στην Ελλάδα για την δολοφονία των παιδιών της, είναι όμως η πρώτη Ελληνίδα που θα ζήσει την υπόλοιπη ζωή της στη φυλακή καταδικασμένη γι αυτό το έγκλημα. Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Αθηνών ανακοίνωσε την απόφασή του για την υπόθεση των θανάτων των δύο κοριτσιών κρίνοντας ομόφωνα ένοχη τη Ρούλα Πισπιρίγκου για ανθρωποκτονία από πρόθεση, σε ήρεμη ψυχική κατάσταση, κατά συρροή. Και της επέβαλε δις ισόβια. Προηγήθηκε η καταδίκη της σε ισόβια σχεδόν πριν από έναν χρόνο για την δολοφονία της μεγαλύτερης κόρης της, της Τζωρτζίνας.
Μήδεια: Ποια είναι η ιστορία της τραγικής ηρωίδας που σκότωσε τα παιδιά της
Η Μήδεια αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας. Παρόλο που προϋπήρξε της κλασικής εποχής, ο Ευριπίδης την ανέδειξε σε ένα διαχρονικό σύμβολο της αιώνιας σύγκρουσης ανάμεσα στα δύο φύλα.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Μήδεια ήταν κόρη του βασιλιά της Κολχίδας, Αιήτη, και της Ωκεανίδας Ιδυίας ή, κατά άλλες πηγές, της θεάς Εκάτης. Κατείχε την ανώτερη τέχνη της μαγείας, την οποία διδάχτηκε από τη θεία της, την Κίρκη, και έχαιρε μεγάλου σεβασμού από τον λαό της για τις ικανότητές της.
Η Μήδεια εκπροσωπούσε την αρχαία τάξη πραγμάτων και τους πρωτογενείς θεούς που προϋπήρχαν του Δωδεκάθεου, θεότητες που οι Έλληνες τιμούσαν σε μυστήρια όπως τα Ελευσίνια.
Όταν ο Ιάσονας έφτασε στην Κολχίδα ως επικεφαλής της Αργοναυτικής Εκστρατείας, η Μήδεια τον ερωτεύτηκε βαθιά. Παραμερίζοντας τα καθήκοντά της και τις υποχρεώσεις της προς τον πατέρα και τον λαό της, χρησιμοποίησε τις μαγικές της δυνάμεις για να τον βοηθήσει στην αποστολή του: να αποκτήσει το Χρυσόμαλλο Δέρας. Η πράξη αυτή σφράγισε την ιστορία της ως μιας γυναίκας που αψήφησε τα πάντα για τον έρωτα, αφήνοντας ένα περίπλοκο αποτύπωμα στον μύθο και την τραγωδία.
Για χάρη του Ιάσονα, η Μήδεια έφτασε στο αποτρόπαιο σημείο να σκοτώσει τον αδελφό της, Άψυρτο. Τεμάχισε το σώμα του και σκόρπισε τα κομμάτια στη θάλασσα, προκειμένου να καθυστερήσει την καταδίωξη του πατέρα της. Ο τελευταίος αναγκάστηκε να σταματήσει για να περισυλλέξει τα μέλη του νεκρού γιου του.
Ακολουθώντας τον Ιάσονα στην φυγή από την Κολχίδα, η Μήδεια έγινε το κρίσιμο εργαλείο για την επιτυχία των σχεδίων του, θυσιάζοντας τα πάντα για εκείνον.
Η ευτυχία της Μήδειας αποδείχθηκε σύντομη. Στην Κόρινθο, όπου κατέφυγαν, ο Ιάσωνας δεν χρειαζόταν πλέον τη βοήθειά της και αποφάσισε να μνηστευτεί τη Γλαύκη, την κόρη του βασιλιά Κρέοντα.
Η προδοσία του Ιάσωνα αποτέλεσε το τελειωτικό χτύπημα για τη Μήδεια. Αποφασισμένη να εκδικηθεί, χρησιμοποίησε τα μαγικά της για να καταστρέψει τη Γλαύκη, η οποία βρήκε τραγικό θάνατο με ανείπωτους πόνους. Όμως, η εκδίκηση της Μήδειας δεν σταμάτησε εκεί. Γεμάτη οργή, στράφηκε στον ίδιο τον Ιάσωνα. Σε μια τρομερή πράξη, δολοφόνησε τα δύο τους παιδιά, τον Φέρητα και τον Μέρμερο.
Μετά τη φρικαλέα της πράξη, η Μήδεια κατέφυγε στην Αθήνα, όπου ενώθηκε με τον βασιλιά Αιγέα και απέκτησε έναν γιο, τον Μήδο.
Η Μήδεια του Ευριπίδη
Ο Ευριπίδης, μέσα από το έργο του, διερευνά τις θεμελιώδεις αξίες του πολιτισμού της εποχής του, υπογραμμίζοντας ότι ο πολιτισμός διαμορφώνεται στο πλαίσιο σχέσεων δύναμης. Κάθε πολιτισμική έκφανση διέπεται από μια κυρίαρχη ιδεολογία, η οποία υπαγορεύει ότι κάθε κέρδος συνοδεύεται από κάποια απώλεια. Οι αυτορρυθμιστικές δυνάμεις του πολιτισμού – η τέχνη, ο μύθος και η συλλογική πίστη – λειτουργούν ως μέσα επούλωσης των πληγών, αποκατάστασης των κοινωνικών αδικιών και ισορροπίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο τραγικός ποιητής αναλαμβάνει έναν θεραπευτικό ρόλο, ιδιαίτερα για μια κοινωνία που συστηματικά περιθωριοποίησε τη γυναικεία παρουσία κατά τη διαδικασία της κοινωνικής εξέλιξης.
Ο Ιάσωνας, όπως παρουσιάζεται στο έργο, είναι το κενό απομεινάρι ενός παλαιότερου ηρωικού προτύπου. Είναι υπολογιστικός, αυτάρεσκος και ωφελιμιστής. Τα επιχειρήματα που προβάλλει για να δικαιολογήσει τις πράξεις του φανερώνουν γνώση της ρητορικής τέχνης, αλλά αυτός ο επαγγελματισμός στερείται ουσίας. Οι λόγοι του είναι ακριβείς και οι δικαιολογίες του καλά δομημένες, όμως αποπνέουν μια εμφανή αποφυγή να αγγίξουν τα πραγματικά κρίσιμα ζητήματα.
Χρησιμοποιεί τη ρητορική για να αναδημιουργήσει την αλήθεια όπως εκείνος επιθυμεί να είναι. Όταν ο χορός λέγει πως καλά μιλά ο Ιάσων, αλλά εξακολουθεί να έχει προδώσει τη σύζυγό του, εκφράζει ταυτόχρονα την κοινή γνώμη του ακροατήριου. Η προδοσία του Ιάσονα είναι ιδιαίτερα ειδεχθής, επειδή οφείλει πολλά στη γυναίκα του. Επανειλημμένα εκείνη έσωσε τη ζωή του και ολοκλήρωσε για χάρη του τους άθλους που εκείνος δεν μπορούσε να κατορθώσει.
Είναι καιροσκόπος, καθώς χρησιμοποιεί τώρα τη βασιλική οικογένεια της Κορίνθου για το κέρδος, όπως στο παρελθόν χρησιμοποίησε τη Μήδεια. Στον αγώνα λόγων ο Ιάσων και η Μήδεια παρουσιάζουν δύο διαφορετικές ιδέες για το γάμο. Ο Ιάσων θεωρεί το γάμο ως κοινωνική και οικονομική σύμβαση, θυμίζοντάς μας τον Οικονομικό του Ξενοφώντα, καθώς μιλά με όρους υλικής ευημερίας και ασφάλειας.
Η Μήδεια, αν και περιέγραφε νωρίτερα στο έργο στις Κορίνθιες γυναίκες το γάμο ως είδος δουλείας, ακόμα μιλά με ιδεαλιστικό τρόπο, αναφέροντας όρκους και αμοιβαιότητες. Ο Ιάσων όλα αυτά τα παραμερίζει και χαρακτηρίζει τη Μήδεια παράλογη.
Το βάθος του πάθους της Μήδειας γίνεται απροκάλυπτη οργή. Ο σύζυγος που της χρωστά τα πάντα, την παραμερίζει. Εκείνη, μια γυναίκα που διεκδικεί στη γενεαλογία του μύθου θεϊκή καταγωγή, κόρη ενός βασιλιά που πιθανώς υπήρξε στο παρελθόν βασιλιάς της Κορίνθου και συνεπώς εν δυνάμει επικίνδυνη για τη βασιλική γενιά του Κρέοντα στον αγώνα της διαδοχής βρίσκεται διαρκώς στο έλεος ανθρώπων ανόητων και αδύναμων. Αν και με πολλούς τρόπους το δίκαιο είναι με το μέρος της, τα επιχειρήματά της απορρίπτονται ως απότοκα γυναικείου παραλογισμού.
Η εκδίκηση – ή η απονομή δικαιοσύνης, ανάλογα με την οπτική γωνία του καθενός – αποτελεί ένα κεντρικό θέμα που αναδεικνύει τη σύνθετη φύση της Μήδειας. Παρά τη φρικαλεότητα των εγκλημάτων της, είναι αξιοσημείωτο το πώς η θεατρική δύναμη της προσωπικότητάς της καταφέρνει να προκαλέσει τη συμπάθεια του θεατή, παρόμοια με τη γοητεία που ασκεί στον χορό. Η περηφάνια της την οδηγεί να απορρίψει τις προσφορές του Ιάσονα, επιλέγοντας τον θάνατο αντί μιας δεύτερης εξορίας. Μια περηφάνια που, αν και θαυμαστή και εν μέρει δικαιολογημένη, γίνεται η αιτία για πράξεις αδιανόητης φρίκης.