Οι… Ιάκωβοι είναι ανάμεσα σε αυτούς που έχουν την τιμητική τους σήμερα (21/3), με την Εκκλησία να τιμά, μεταξύ άλλων, τον Όσιο Ιάκωβο τον Ομολογητή.
Ο Όσιος Ιάκωβος, που εορτάζεται μετά τη γιορτή των Αγίων Αββάδων, ανήκει στη χορεία των αγίων εκείνων, που με παρρησία μέχρι θανάτου, ομολόγησαν την Ορθόδοξη Πίστη σε περιόδους που, πλανεμένες διδασκαλίες, όπως η εικονομαχία, είχαν κυριαρχήσει και γίνονταν αιτία για την εκτροπή από την αλήθεια και κατά συνέπεια την απώλεια πολλών ψυχών.
Πληροφορίες για το βίο του Οσίου Ιακώβου αντλούμε από επιστολή τού οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου, ο οποίος πιθανότατα υπήρξε πνευματικός του πατέρας.
Από την επιστολή αυτή προκύπτει ότι ο Ιάκωβος ακολούθησε την ασκητική οδό από νεανικής ηλικίας και διακρινόταν για την εγκράτεια και αγωνιστικότητά του, αλλά και για την προσήλωσή του στην Ορθόδοξη Παράδοση.
Εφάρμοζε πραγματικά την προσευχή που επαναλαμβάνεται κατά τις ακολουθίες αυτές τις ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής: «Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργίας, φιλαρχίας και αργολογίας μή μοι δως. Πνεύμα δε σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισέ μοι τω σω δούλω».
Ο ενάρετος βίος του Οσίου Ιακώβου αναγνωρίστηκε από την Εκκλησία, η οποία τον τίμησε με το αξίωμα του επισκόπου. Η επισκοπεία του βεβαίως δεν υπήρξε ειρηνική, αφού κατά τη διάρκειά της είχε ξεσπάσει η δεύτερη φάση της εικονομαχίας. Η σθεναρή στάση του κατά των εικονομάχων είχε ως συνέπεια να εξοριστεί, να υποβληθεί σε ποικίλους εξευτελισμούς και βασανιστήρια και τελικά να λάβει μαρτυρικό θάνατο και να αξιωθεί της Βασιλείας των Ουρανών.
Απολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον
Ἐγκράτειας ἐκλάμψας Πάτερ Ἰάκωβε, ὡς Ἱεράρχης τοῦ Λόγου καὶ ἀληθὴς λειτουργός, ὠρθοτόμησας πιστῶς λόγον τὸν ἔνθεον οὗπερ τὴν χάριν βέβαιων, δι’ ἀγώνων εὐαγῶν, ἐδίδαξας προσκυνεῖσθε, τὴν τοῦ Σωτῆρος Εἰκόνα, ὦ καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ πάντων ἠμῶν.
Κάθισμα
Τὴν ὡραιότητα τῶν διδαγμάτων σου, καὶ τὴν λαμπρότητα τῶν νοημάτων σου, καὶ οὓς ὑπέστης διωγμούς, σεπτὰ δι᾽ ἐκτυπώματα, Πάτερ ἐκπληττόμενοι, κατὰ χρέος τιμῶμέν…