Ο Άγιος Σάββας καταγόταν από το χωριό Μουταλάσκη της Καππαδοκίας και ήταν γιος ευσεβών γονέων, του Ιωάννη και της Σοφίας. Από μικρός είχε μοναχικές τάσεις και μπήκε στο μοναστήρι των Φλαβιανών.
Ήταν τόσο εγκρατής που ορισμένα συνηθισμένα φαγητά ποτέ δεν τα δοκίμασε. Μάλιστα κάποια φορά εργαζόμενος σε ένα κήπο επιθύμησε να φάει ένα μήλο ύστερα από σατανικό πειρασμό πριν την ώρα του διατεταγμένου γεύματος, το πήρε στο χέρι του και είπε: «Ωραίο στην όραση και καλό για φάγωμα, αλλά αυτό μας θανάτωσε». Έπειτα το πέταξε κάτω και το πάτησε και έβαλε όρο να μη φάει ποτέ μήλο στη ζωή του. Είχε τόση πίστη που κάποτε μπήκε σε ένα κλίβανο πυρός από τον οποίο βγήκε αβλαβής με τη βοήθεια του Θεού.
Όταν ήταν δεκαοχτώ ετών έφυγε από το μοναστήρι των Φλαβιανών και πήγε στα Ιεροσόλυμα. Από εκεί κατευθύνθηκε προς την έρημο της Ανατολής για να συναντήσει τον Μέγα Ευθύμιο. Ο Ευθύμιος τον έστειλε σε ένα κοινόβιο, το οποίο διηύθυνε ο όσιος Θεόκτιστος. Ο Άγιος Σάββας κατά την παραμονή του στο κοινόβιο έλαμψε λόγω του χαρακτήρα του και των αρετών του. Όταν μεγάλωσε ο Μ. Ευθύμιος τον πήρε μαζί του και στο καιρό της Μ. Σαρακοστής τον έπαιρνε μαζί του και στη έρημο. Μάλιστα ήταν τόσο σοβαρός και ηθικός – παρά το νεαρόν της ηλικίας
– που προσαγορεύτηκε παιδαριογέροντας από τον Μέγα Ευθύμιο.
Ο Άγιος Σάββας όσο μεγάλωνε τροφοδοτούσε όλο και περισσότερο το πνεύμα του, γι’ αυτό και τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Το χάρισμα αυτό το επιστράτευσε στην υπηρεσία των φτωχών και των ασθενών και έτσι επιτέλεσε σημαντικότατα έργα. Για την αγιότητα της ζωής του και για τη μεγάλη του φήμη, είχε σταλεί από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων δυο φορές πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη, προς το βασιλιά Αναστάσιο και έπειτα προς τον Ιουστινιανό.
Σε ηλικία ενενήντα τεσσάρων ετών, το 534 μ.Χ., ανήλθε προς Κύριον εν ειρήνη.
Ο Άγιος Σάββας ίδρυσε και την περίφημη Λαύρα στην Ιουδαία η οποία λειτουργεί αδιάκοπα εδώ και 1500 περίπου χρόνια, στηρίζοντας την ανά τον κόσμο Ορθοδοξία και εμπνέοντας για αγώνες ασκητικούς και υπέρ της Πίστεως. Επίσης αποτελεί και την κοιτίδα του εκκλησιαστικού μας τελετουργικού Τυπικού, ενώ εδώ έζησε και ο μεγάλος Πατέρας και υμνογράφος της Εκκλησίας Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
Το ανδρικό μοναστήρι του Αγίου Σάββα είναι άβατο για τις γυναίκες. Στις γυναίκες οι μοναχοί βγάζουν άγια λείψανα να τα προσκυνήσουν στην πύλη της μονής και μοιράζουν αγίασμα και λαδάκι για να σταυρώνονται ιδιαίτερα όσοι έχουν όγκους.
Εδώ φυλάσσεται ως ιερό θησαύρισμα το άφθαρτο σκήνωμα του Οσίου ιδρυτού της. Το σκήνωμα του Αγίου Σάββα το είχαν πάρει οι σταυροφόροι, αλλά επέστρεψε θαυματουργικά στο μοναστήρι το 1965 μετά από εμφάνιση του αγίου στον Πάπα, στον οποίο είπε ότι ήθελε να γυρίσει σπίτι του.
