Μια σπάνια αλλά επικίνδυνη λοίμωξη
Έντονη ανησυχία έχει προκαλέσει η εμφάνιση δεύτερου επιβεβαιωμένου περιστατικού αιμορραγικού πυρετού Κριμαίας–Κονγκό (CCHF) στη Λάρισα, μετά τον θάνατο ενός 70χρονου κτηνοτρόφου. Το νέο κρούσμα αφορά γιατρό που ήρθε σε επαφή με τον πρώτο ασθενή, γεγονός που εντείνει τους φόβους για ενδονοσοκομειακή διασπορά του ιού. Με αφορμή τα περιστατικά, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι είναι η νόσος, πώς μεταδίδεται και πώς μπορεί να προληφθεί.
Τι είναι ο CCHF
Ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας–Κονγκό αποτελεί μια σοβαρή ιογενή λοίμωξη με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας. Προκαλείται από τον ιό CCHF, που ανήκει στο γένος Nairovirus της οικογένειας Bunyaviridae, και μεταδίδεται κυρίως με τσιμπήματα μολυσμένων κροτώνων (τσιμπουριών).
Η ασθένεια εμφανίστηκε πρώτη φορά στην Κριμαία το 1944, ενώ το όνομά της ολοκληρώθηκε το 1969, όταν συσχετίστηκε με περιστατικά στο Κονγκό. Ο ιός προσβάλλει τόσο ζώα όσο και ανθρώπους και χαρακτηρίζεται από υψηλή θνητότητα, έως και 30%, ενώ έχει τη δυνατότητα μετάδοσης σε υγειονομικές δομές.
Ο CCHF συναντάται σε πολλές χώρες της Αφρικής, της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, κυρίως στα Βαλκάνια και σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Στην Ελλάδα, είχε καταγραφεί και παλαιότερα κρούσμα το 2008 στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, ενώ επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει χαμηλή οροθετικότητα στον πληθυσμό.
Πώς μεταδίδεται
Η λοίμωξη μπορεί να περάσει στον άνθρωπο με διάφορους τρόπους:
- Μέσω τσιμπήματος από μολυσμένο τσιμπούρι
- Από επαφή με αίμα ή ιστούς μολυσμένων ζώων, ειδικά σε επαγγέλματα όπως κτηνοτροφία, γεωργία ή σφαγεία
- Από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως σε νοσοκομειακό περιβάλλον μέσω μολυσμένων υγρών ή ιατρικού εξοπλισμού
Ποιοι βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο
- Επαγγελματίες υγείας σε περιοχές με κυκλοφορία του ιού
- Αγρότες, κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι
- Ταξιδιώτες σε ενδημικές περιοχές
Επώαση και εκδήλωση
Η περίοδος επώασης διαφέρει ανάλογα με τον τρόπο μετάδοσης και κυμαίνεται από 1 έως 13 ημέρες. Συνήθως:
- 1-3 ημέρες μετά από τσίμπημα
- 5-6 ημέρες ύστερα από έκθεση σε μολυσμένα υγρά
Η νόσος ξεκινά απότομα, με πυρετό, ρίγη, πονοκέφαλο, μυϊκούς και αρθρικούς πόνους, ναυτία και κοιλιακό άλγος. Σοβαρότερα περιστατικά εμφανίζουν αιμορραγίες (μύτη, ούλα, γαστρεντερικό), διαταραχές νευρικού συστήματος και οργανική ανεπάρκεια.
Η διάγνωση βασίζεται σε:
- Ανίχνευση αντισωμάτων IgM μετά την 5η ημέρα
- Μοριακές εξετάσεις RT-PCR
Η πρόληψη περιλαμβάνει:
- Χρήση προστατευτικού ρουχισμού και εντομοαπωθητικών
- Ασφαλείς πρακτικές κατά τη διαχείριση ζώων
- Μέτρα ατομικής προστασίας σε νοσοκομεία (γάντια, μάσκες, αποστείρωση εξοπλισμού)