Σήμερα 13/12 εορτάζεται η μνήμη 5 σημαντικών Αγίων της Εκκλησίας μας, των Αγίων Πέντε Μαρτύρων Ευστρατίου, Αυξεντίου, Ευγενίου, Μαρδαρίου, και Ορέστη, άθλησαν στην Καππαδοκία τον καιρό της βασιλείας των Ρωμαίων αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού, το 296 μ.Χ. Τότε είχε ξεσπάσει ο φοβερότερος ίσως διωγμός κατά των χριστιανών.
Ποιοι είναι οι Άγιοι Πέντε Μάρτυρες Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης
Ο θεοσεβής και ενάρετος Ευστράτιος, ήταν άρχοντας της περιοχής των Αραβράκων καθώς και ανώτερος στρατηγός. Η περιοχή “Αράβρακα”, αλλιώς Σεμέντρα ή Σεμέντερε ή Σήμαντρα, πρόκειται για το σημερινό Ovacik της Τουρκίας, κοντά στην Νίγδη και την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Σε κάποιο δείπνο, ανακοίνωσε στους φίλους του συνδαιτυμόνες χριστιανούς πως επιθυμεί να μαρτυρήσει για τον Χριστό. Συνελήφθη και υπέστη καρτερικά πολλά βασανιστήρια. Τον έβαλαν να περπατήσει χιλιόμετρα με υποδήματα που είχαν καρφιά στα πέλματα. Μαρτύρησε ἐν τῇ τρισκαιδεκάτῃ τοῦ Δεκεμβρίου μηνός, όταν ο έπαρχος Αγρικόλας τον έριξε στη κάμινο ζωντανό.
Ο πρεσβύτερος Αυξέντιος, τοπικός ιερέας του Σεμέντερε και φίλος του Ευστρατίου, τελούσε το μυστήριο της θείας ευχαριστίας σε μια κατακόμβη (της Αγίας Μακρίνας), η οποία, έπειτα θα αποτελέσει τον τάφο των αγίων Πέντε Μαρτύρων. Αποκεφαλίστηκε από τον δούκα Λυσία, όταν ομολόγησε ότι είναι χριστιανός. Το σκήνωμά του αφέθηκε στο δάσος για να το φάγουν τα θηρία, αλλά βρέθηκε και διασώθηκε από ευσεβείς Αραβρακηνούς. Ως Ιερομάρτυς, η κάρα του φέρει επάνω το σημείο του Σταυρού.
Στη συνέχεια, ο χιλίαρχος του Ρωμαϊκού στρατού Ευγένιος, θέλησε να μαρτυρήσει μαζί με το φίλο του Ευστράτιο. Ο Λυσίας διέταξε να του κόψουν τη γλώσσα και να του συνθλίψουν τα οστά. Έτσι παρέδωκε το πνεύμα ἐν Κυρίῳ.
Κάποιος απλός οικοδόμος τότε, ονόματι Μαρδάριος, βλέποντας τον περιφανή αστέρα, δηλαδή τον Ευστράτιο, να οδηγείται στο μαρτύριο, αφήνοντας πίσω γυναίκα και παιδιά, οι οποίοι όχι μόνο δέχτηκαν να φύγει αλλά χάρηκαν για την ευκαιρία που του δόθηκε, τον ακολούθησε. Προσευχήθηκε με αυτά τα λόγια: « Δέσποτα Θεέ, Πάτερ Παντοκράτωρ, Κύριε, Υιέ Μονογενές, Ιησού Χριστέ και Άγιον Πνεύμα. Μία Θεότης, μία Δύναμις, ελέησόν με τον αμαρτωλόν και οις επίστασαι κρίμασι σώσον με τον ανάξιον δούλον Σου˙ ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.» Ας σημειωθεί ότι, η ευχή αυτή του αγίου Μαρδαρίου είναι πολύ γνωστή και έχει συμπεριληφθεί σε πολλές ακολουθίες της Εκκλησίας μας (όπως των Ωρών και του Μεγάλου Αποδείπνου). Εξέπνευσε με φρικτό τρόπο. Τρύπησαν τους αστραγάλους του, περάσαν σχοινιά στις τρύπες, τον κρέμασαν με το κεφάλι προς τα κάτω και διαπερνούσαν τα νεφρά του με πυρακτωμένες σούβλες, επίσης ιδέα του Λυσία.
Τέλος, έχουμε τον νεανία στρατιώτη Ορέστη, που μια μέρα εξασκούσε τοξοβολία στη πεδιάδα. Ο χιτώνας του όμως εσχίσθη προδίδοντάς τον, αφού φάνηκε ότι φορούσε στο λαιμό του ένα σταυρουδάκι. Ήταν η αιτία να επακολουθήσει και το δικό του μαρτύριο. Θανατώθηκε αφού ξάπλωσε σε σιδερένιο κρεβάτι, το οποίο με προσταγή του Αγρικόλα, βύθισαν στις φλόγες. Μάλιστα, προτού με χαρά τελειωθεί, για μια στιγμή εδειλίασε, ωστόσο ο Ευστράτιος τον ενθάρρυνε. Έτσι, συνάντησε Τον γλυκύτατο Ιησού και ο νεαρός Ορέστης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ
Ἡ πενταυγὴς τῶν ἀθλοφόρων χορεία, τῇ τῶν ἀγώνων νοητῇ δαδουχίᾳ, τὴν οἰκουμένην ἅπασαν αὐγάζει νοητῶς, ὁ σοφὸς Εὐστράτιος, σὺν Αὐξεντίῳ τῷ θείῳ, Ὀρέστης καὶ Μαρδάριος καὶ Εὐγένιος ἅμα, οὗς εὐφημοῦντες εἴπωμεν πιστοί, χαίροις μαρτύρων πεντάριθμε σύλλογε.
