29 Αυγούστου και η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει την αποτομή κεφαλής του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου και Βαπτιστή. Είναι ημέρα νηστείας.
Η Αποτομή της Κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου είναι το γεγονός που τιμάται στις 29 Αυγούστου, από την αγία μας Εκκλησία, η οποία μας προτρέπει σε αυστηρή νηστεία. Ο μέγιστος και έσχατος των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά και ο Πρόδρομος της παρουσίας Χριστού.
Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι ο τελευταίος και μεγαλύτερος από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ονομάζεται «Πρόδρομος», γιατί με το κήρυγμα και με το έργο του εσήμανε τον ερχομό του Ιησού Χριστού και «Βαπτιστής», διότι βάπτιζε τους ανθρώπους στον Ιορδάνη ποταμό και εβάπτισε και τον Ιησού Χριστό.
Στο μεταίχμιο Παλαιάς και Καινής Διαθήκης
Η διδασκαλία του υπήρξε δηκτική, ζητώντας από κάθε άνθρωπο να σταματήσει την ανηθικότητά του, βαπτίζοντας όσους έπαιρναν μια τέτοια απόφαση. Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Λουκά, αποδοκίμασε ανοικτά τη σχέση του τότε τετράρχη της Γαλιλαίας Ηρώδη Αντίπα με την Ηρωδιάδα, την γυναίκα του αδελφού του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη φυλάκιση και στη συνέχεια τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη.
Ως βιβλικό πρόσωπο θεωρείται ότι βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Στην Παλαιά θεωρείται ως «Προφήτης» και αγγελιοφόρος του Θεού (Μαλαχίας 3,1) και στην Καινή ως “Πρόδρομος”. Ο Ιωάννης αναφέρεται και από τους τέσσερεις Ευαγγελιστές.
Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά, ο Ιωάννης ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ που ήταν συγγενής της Θεοτόκου. Σχετικά με την σύλληψη και την γέννησή του, που συνέβη 6 μήνες πριν από τη γέννηση του Ιησού Χριστού ο ίδιος Ευαγγελιστής εξιστορεί θαυμαστά γεγονότα.
Πατρίδα του Ιωάννη, κατά μία παράδοση, θεωρείται η Χεβρών, κατ’ άλλη όμως γνώμη φέρεται η πόλη Ιούττα.
Σύμφωνα με αναφορά του Ευαγγελιστή Λουκά, ο Ιωάννης εμφανίζεται πλέον σε ηλικία 30 ετών «κατά θείαν εντολήν», «εν τη ερήμω της Ιουδαίας».
Όταν τον συνάντησε και ο Ιησούς Χριστός, του ζήτησε να τον βαπτίσει. Εκείνος αρχικά αρνήθηκε, λέγοντας ότι δεν είναι άξιος να βαφτίσει τον Μεσσία, αλλά ο Μεσσίας πρέπει να βαφτίσει αυτόν[5] (Ματθ. 3,14), όμως ο Χριστός επέμενε, και έτσι ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος βάπτισε τον Ιησού Χριστό στα νερά του ποταμού Ιορδάνη.
Τα λόγια του Προδρόμου ενοχλούσαν τους Φαρισαίους καθώς και τον τετράρχη της Γαλιλαίας και Περαίας Ηρώδη Αντίπα, όταν τον έλεγξε για την παράνομη συμβίωσή του με τη σύζυγο του ζώντος αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου, την Ηρωδιάδα, ο οποίος και γι αυτό τον φυλάκισε. Η Ηρωδιάς, που μισούσε τον Ιωάννη, προέτρεψε την κόρη της Σαλώμη να ζητήσει το κεφάλι του προφήτη Ιωάννη μέσα σε ένα πινάκιο (πιάτο). Έτσι ακολούθησε ο αποκεφαλισμός.
Στην Εκκλησία υπάρχουν κι άλλες ημερήσιες νηστείες κατά την διάρκεια του έτους. Αυτές είναι οι:
1) 5 Ιανουαρίου (παραμονή Θεοφανείων, λόγω του ότι προηγείται σαν ημέρα, Δεσποτικής εορτής και όχι όπως εσφαλμένα υποστηρίζουν πολλοί λόγω του ότι θα πιούμε Μ. Αγιασμό).
2) 14 Σεπτεμβρίου (Ύψωση του Τιμίου Σταυρού), γιατί είναι κάτι το ανάλογο με την Μεγάλη Παρασκευή.
3) 29 Αυγούστου (αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του Προδρόμου) σε ένδειξη πένθους για την άδικη θανάτωση του αγιοτέρου ανθρώπου της παγκόσμιας Ιστορίας.
(Ανώτερη από τον Πρόδρομο είναι μόνο η Παναγία).
Κατά τις ήμερες αυτές δεν τρώμε λάδι, έκτος εάν συμπέσουν Σάββατο ή Κυριακή. Eνα Σάββατο νηστεύουμε το λάδι, το Μεγάλο Σάββατο. Και καμία Κυριακή, γιατί η Κυριακή είναι η εορτή χαρμόσυνη: εορτή της Ανάστασης του Χριστού.
Οι ημερομηνίες, κατά τις οποίες δε γίνονται γάμοι και βαφτίσεις είναι οι ακόλουθες:
14 Σεπτεμβρίου, ημέρα κατά την οποία τιμάται η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού
Από 18 ως 25 Δεκεμβρίου, το διάστημα δηλαδή της Νηστείας των Χριστουγέννων
5 Ιανουαρίου, την παραμονή των Φώτων
6 Ιανουαρίου, ημέρα εορτασμού των Θεφανείων – Ανήμερα των Φώτων
Σαρακοστή, το διάστημα από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο
Τα Ψυχοσάββατα, εάν είναι μέσα στη Σαρακοστή
Του Αγίου Πνεύματος
Των Αγίων Αποστόλων, από Κυριακή Αγίων Πάντων μέχρι της Παραμονής της εορτής
Από 1 ως 15 Αυγούστου, τη Νηστεία Δεκαπενταύγουστου
Ποιοι άλλοι Άγιοι τιμώνται
Στις 29 Αυγούστου τιμώνται επίσης η Οσία Θεοδώρα η εξ Αιγίνης και ο Άγιος Αρκάδιος ο Θαυματουργός και Επίσκοπος Αρσινόης Κύπρου.
Την ονομαστική τους εορτή έχουν:
- Αρκάδιος
- Αρκαδία
