Συντάξεις: Μόνιμες και έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις για συνταξιούχους και ασφαλισμένους προβλέπονται στο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο που χθες (18/10) πήρε το «πράσινο φως» από το Υπουργικό Συμβούλιο και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τον Νοέμβριο.
Οι βασικότερες ρυθμίσεις είναι οι εξής:
- Εισάγεται η φορολόγηση με 15% των εφάπαξ παροχών που θα δίνουν από εδώ και στο εξής τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ). Δεν αφορά τα κανονικά εφάπαξ των άλλων Ταμείων του ΕΦΚΑ, αλλά μόνον τα επαγγελματικά ταμεία που λειτουργούν προαιρετικά για να δίνουν συμπληρωματικές συντάξεις σε όσους ασφαλισμένους επιθυμούν να καταβάλουν συμπληρωματικές εισφορές.
- Καταργείται από 1ης/1/2024 η ποινή 30% που επιβάλλεται στις συντάξεις όταν οι συνταξιούχοι συνεχίζουν να εργάζονται. Η διάταξη αφορά πάνω από 100.000 συνταξιούχους που κρύβουν ότι απασχολούνται για να μην τους κοπεί η σύνταξη. Οσοι θα δηλώνουν από 1ης/1/2024 απασχόληση δεν θα έχουν καμία περικοπή στη σύνταξη, αλλά θα καταβάλλουν εισφορά 10% επί του μισθού που λαμβάνουν, ενώ αν απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες θα καταβάλλουν εισφορά με προσαύξηση 50%.
- Καταβάλλεται το 40% της σύνταξης σε ασφαλισμένους με οφειλές έως 30.000 ευρώ στον ΟΑΕΕ και έως 10.000 ευρώ στον ΟΓΑ. Το υπόλοιπο 60% θα παρακρατείται. Ως κριτήριο υπαγωγής στη ρύθμιση τίθεται όριο τραπεζικών καταθέσεων στις 12.000 ευρώ για οφειλέτες ΟΑΕΕ και στις 6.000 ευρώ για οφειλέτες του ΟΓΑ.
- Επεκτείνεται το επίδομα μητρότητας των 780 ευρώ σε αγρότισσες και γυναίκες ελεύθερους επαγγελματίες, όπως και στις γυναίκες μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Το επίδομα χορηγείται για κάθε νεογέννητο τέκνο με διάρκεια επιδότησης τους 9 μήνες. Προϋπόθεση για τη χορήγησή του θα είναι η αναστολή δραστηριότητας για όσο διάστημα η μητέρα θα επιδοτείται.
- Χορηγείται επίδομα προσωπικής διαφοράς σε συνταξιούχους που διατηρούν προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ και έχουν κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων έως 1.600 ευρώ πριν το φόρο. Για συντάξεις έως 700 ευρώ, το επίδομα είναι 200 ευρώ, για συντάξεις από 700,01 ευρώ έως 1.100 ευρώ, το επίδομα είναι 150 ευρώ, και για συντάξεις από 1.100,01 ευρώ έως 1.600 ευρώ, επίδομα 100 ευρώ. Συνολικά θα πάρουν επίδομα 750.000 συνταξιούχοι που λόγω της προσωπικής διαφοράς δεν θα δουν την αύξηση συντάξεων να περνάει στην τσέπη. Υπάρχουν όμως και 150.000 τυχεροί συνταξιούχοι με μικρή προσωπική διαφορά 15 ή 20 ευρώ, οι οποίοι πρώτα θα πάρουν το επίδομα (100 έως 200 ευρώ) και στη συνέχεια την αύξηση, με την οποία θα μηδενίσουν τη μικρή προσωπική διαφορά. Στην πράξη θα έχουν διπλό κέρδος στην τσέπη τους.
- Καθιερώνεται έκδοση επικουρικής σύνταξης από όλα τα Ταμεία με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης 15 ετών είτε σε έναν φορέα είτε διαδοχικά. Με τη διάταξη αυτή θα εκδοθούν έως το τέλος του 2023 περίπου 40.000 εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις.
- Προβλέπεται οι ασφαλισμένοι να έχουν ενεργό ΑΜΚΑ για την πρόσβασή τους σε δωρεάν υγειονομική κάλυψη. Σε περιπτώσεις μη ενεργού ΑΜΚΑ, θα πληρώνουν οι ίδιοι για φάρμακα και νοσηλεία. Η διαφορά είναι ότι τώρα επιβαρύνονται όσοι δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ, ενώ με τη νέα διάταξη θα επιβαρύνονται και όσοι έχουν μεν ΑΜΚΑ αλλά δεν είναι ενεργός.
- Θεσπίζεται προπληρωμένη κάρτα για τα επιδόματα ανέργων, τέκνων, εγγυημένου εισοδήματος κ.ά. Η χρήση της θα αρχίσει από τον Ιούνιο του 2024. Με την κάρτα αυτή, που θα δοθεί σε περίπου 1,4 εκατ. δικαιούχους, το 50% των επιδομάτων θα είναι δεσμευμένο για την πληρωμή τροφίμων, λογαριασμών κ.λπ., ενώ οι δικαιούχοι θα μπορούν να σηκώσουν σε μετρητά το υπόλοιπο 50%. Εξαιρούνται τα αναπηρικά επιδόματα και το επίδομα ενοικίου.
Αναλυτικά παραδείγματα
Κατάργηση ποινής 30% στις συντάξεις
Συνταξιούχος που εργάζεται και δικαιούται σύνταξη ύψους €1.200 αντιμετωπίζει παρακράτηση ύψους €360. Με τη νέα διάταξη, αν εργάζεται ως μισθωτός με μικτό μηνιαίο μισθό €780, θα λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξή του και η παρακράτηση ύψους €360 αντικαθίσταται από κράτηση ύψους 78€. Οφελος: €282 μηνιαίως.
Σύνταξη με χρέη έως 30.000 ευρώ
Ασφαλισμένος με οφειλές €29.000 δικαιούται μηνιαία σύνταξη €750. Αυτό σημαίνει ότι η παρακράτηση αρχικά θα ανέρχεται σε €750 x 60% = €450 και αυτός θα λαμβάνει €300. Εντός 20 μηνών η οφειλή του θα έχει μειωθεί κατά €450 x 20 = €9.000, με το υπόλοιπό του να ανέρχεται σε €20.000. Από αυτό το σημείο και έπειτα θα ενταχθεί στο καθεστώς των 60 δόσεων. Η νέα του παρακράτηση θα είναι €20.000/60 = €333,33 έως την αποπληρωμή της οφειλής και θα λαμβάνει σύνταξη €416,67 το μήνα για 60 μήνες.
