Ο Γεώργιος Γεννηματάς, ένας από τους επιφανέστερους Έλληνες πολιτικούς, υπήρξε ιδρυτικό μέλος και ηγετικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Αναδείχθηκε ως οραματιστής του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), μια από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις στη σύγχρονη Ελλάδα.
Γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1939 στην Αθήνα. Ο πατέρας του, Θεόδωρος Γεννηματάς, καταγόταν από τη Μάνη και ήταν δικηγόρος και οικονομολόγος. Διετέλεσε γενικός διευθυντής της UNRRA (ανθρωπιστική οργάνωση του ΟΗΕ) στην Ελλάδα, καθώς και σύμβουλος της Αμερικανικής Οικονομικής Αποστολής και αργότερα της Αμερικανικής Πρεσβείας. Η οικογένεια Γεννηματά είχε πλούσια ιστορία δημόσιας προσφοράς: ο θείος του, Ιωάννης Γεννηματάς, υπηρέτησε ως αντιστράτηγος και αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού κατά την περίοδο της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου. Από την πλευρά της μητέρας του, Φωτεινής, ο Γεώργιος Γεννηματάς ήταν δισεγγονός του φιλάνθρωπου ευεργέτη της Σύμης και της Δωδεκανήσου, Γεωργίου Νικήτα Πετρίδη.
Η ζωή και το έργο του Γεώργιου Γεννηματά χαρακτηρίζονται από βαθιά αφοσίωση στη βελτίωση της ελληνικής κοινωνίας, αφήνοντας ανεξίτηλο αποτύπωμα στην πολιτική ιστορία της χώρας.
Σπουδές και επαγγελματική σταδιοδρομία
Φοίτησε στο Α’ Γυμνάσιο της Πλάκας και συνέχισε τις σπουδές του ως πολιτικός μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου ανέπτυξε έντονη φοιτητική συνδικαλιστική δράση. Ήταν πρωταγωνιστής σε πολλές διαδηλώσεις υπέρ της Κύπρου. Υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό ως σημαιοφόρος, αλλά κατά τη διάρκεια της θητείας του, το 1962, διαγνώστηκε με τη νόσο του Addison, από την οποία έπασχε και ο πρόεδρος Τζον Κένεντι.
Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του και την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων, ίδρυσε και διηύθυνε την εταιρεία μελετών και κατασκευών «Αρχιτεχνική ΕΠΕ». Παράλληλα, εργάστηκε ως στέλεχος στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Αγροτικής Τράπεζας έως το 1981, οπότε και παραιτήθηκε, έπειτα από 17 χρόνια υπηρεσίας.
Το έργο του περιλαμβάνει την κατασκευή σημαντικών γεωργικών βιομηχανιών, όπως το εργοστάσιο της Νεστλέ στο Πλατύ Ημαθίας, την Ελαιουργική στον Ασπρόπυργο, καθώς και κτίρια της Ένωσης Πεζών στην Κρήτη, μεταξύ άλλων. Όταν επετράπη ο συνδικαλισμός μετά τη δικτατορία, συμμετείχε ενεργά στις συνδικαλιστικές ενώσεις των μηχανικών. Από το 1974 έως το 1978 διετέλεσε πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας, αφήνοντας σημαντική παρακαταθήκη.
Ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ και η ανέλιξη σε υπουργικές θέσεις
Έγινε μέλος του ΠΑΣΟΚ από τη σύστασή του και ήταν υποψήφιος Α’ Περιφέρειας Αθηνών στις βουλευτικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974. Από το 1975 ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και στη συνέχεια του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ. Ο Γεννηματάς διακρινόταν για τα οργανωτικά του προσόντα και η επιρροή του στον κομματικό μηχανισμό και στη Νεολαία ΠΑΣΟΚ ήταν μεγαλύτερη κάθε άλλου στελέχους.
Μετά τη διαγραφή των μελών της Δημοκρατικής Άμυνας, ο Γιώργος Γεννηματάς έγινε ένα από τα μέλη της λεγόμενης «Τρόικας» (Τσοχατζόπουλος – Γεννηματάς – Λαλιώτης) που εξέφραζε και εκπροσωπούσε τον πρόεδρο σε όλα τα κεντρικά και περιφερειακά όργανα, και σε όλα τα επίπεδα του κόμματος. Έκτοτε, η καριέρα του, όπως και των Άκη Τσοχατζόπουλου και Κώστα Λαλιώτη, ήταν μετεωρική.
Από το 1981 εκλεγόταν βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, αρχικά Επικρατείας, κατόπιν βουλευτής Μεσσηνίας (με τη λίστα, 1985) και, στη συνέχεια, Α’ Περιφέρειας Αθηνών (πρώτος σε σταυρούς, από το 1989 διαρκώς).
Διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών (21 Οκτωβρίου 1981 – 17 Ιανουαρίου 1984), Υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων (21 Σεπτεμβρίου 1984 – 5 Ιουνίου 1985), Υπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (5 Ιουνίου 1985 – 5 Φεβρουαρίου 1987) και Υπουργός Εργασίας (23 Σεπτεμβρίου 1987 – 2 Ιουλίου 1989). Ήταν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ από τον Απρίλιο του 1989.
Στην οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα ήταν Υπουργός Εθνικής Οικονομίας (23 Νοεμβρίου 1989 – 13 Φεβρουαρίου 1990). Στις εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993 εξελέγη πρώτος στην περιφέρεια Α’ Αθηνών και ορκίστηκε ξανά Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (13 Οκτωβρίου 1993 – 25 Φεβρουαρίου 1994).
Το πολιτικό έργο του Γεώργιου Γεννηματά
Κατά τη θητεία του στο Υπουργείο Εσωτερικών, αναγνωρίστηκε επίσημα η Εθνική Αντίσταση, ενώ το όριο ηλικίας για το δικαίωμα του εκλέγειν μειώθηκε από τα 21 στα 18 έτη. Στη θητεία του ως Υπουργός Υγείας, έφερε μια καθοριστική αλλαγή στη δημόσια υγεία, θεσπίζοντας το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) με τον νόμο 1397/83, μια πρωτοβουλία που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στον τομέα της υγείας στη χώρα.
Τον Ιανουάριο του 1992, όταν ένα απλό κρυολόγημα τον οδήγησε σε ιατρικές εξετάσεις, αποκάλυψε στους δημοσιογράφους ότι διαγνώστηκε με καρκίνο. Με ειλικρίνεια και αξιοπρέπεια δήλωσε: «Υπάρχουν στιγμές που το συναίσθημα ξεχειλίζει, δεν είμαι από μάρμαρο. Είναι γνωστό ότι έχω καρκίνο, αλλά θα προσπαθήσω». Τον Απρίλιο του ίδιου έτους υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση στη Νέα Υόρκη, ενώ παράλληλα η σύζυγός του, Κάκια Βέργου, υποβαλλόταν σε θεραπεία για την ίδια ασθένεια.
Ο Γιώργος Γεννηματάς έφυγε από τη ζωή στις 25 Απριλίου 1994 στην Αθήνα, έξι μήνες μετά την απώλεια της συζύγου του. Το ζευγάρι, που είχε μοιραστεί τη ζωή του από τα εφηβικά του χρόνια, απέκτησε δύο κόρες, τη Φώφη και τη Μαίρη.
Σε αναγνώριση του σπουδαίου έργου του στον τομέα της δημόσιας υγείας, πολλά νοσηλευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα φέρουν σήμερα το όνομά του, τιμώντας την κληρονομιά του και τη συμβολή του στη βελτίωση του συστήματος υγείας.