Η αρχαιολόγος Καλλιόπη Παπακώστα έχει επικεντρωθεί εδώ και 20 χρόνια στην αποστολή της να ανακαλύψει τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά μυστήρια παγκοσμίως.
Στους Κήπους Σαλαλάτ, το πάρκο στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, η αρχαιολόγος Καλλιόπη Παπακώστα ερευνά για ίχνη του Μεγάλου Αλεξάνδρου και πριν από μερικά χρόνια βρέθηκε μπροστά σε ένα ακόμη σημαντικό εύρημα που αναπτέρωσε τις ελπίδες της.
Οι βοηθοί της Παπακώστα την κάλεσαν για να επιθεωρήσει ένα τμήμα από λευκό μάρμαρο που βρέθηκε στο πάρκο. Η ίδια είχε απογοητευτεί από την ανασκαφή αλλά όταν είδε την λάμψη λευκής πέτρας, αισθάνθηκε μια έκρηξη ελπίδας. «Ήλπιζα ότι δεν ήταν μόνο ένα κομμάτι μαρμάρου», είπε και τελικά είχε δίκιο, όπως γράφει το National Geographic στο αφιέρωμά του.
Το τεχνούργημα αποδείχθηκε ένα πρώιμο Ελληνιστικό άγαλμα που φέρει τη σφραγίδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ήταν ένα ισχυρό κίνητρο για την αρχαιολόγο να συνεχίσει τις ανασκαφές.
Το άγαλμα που βρήκε η Παπακώστα μετά από 14 χρόνια ανασκαφών στους κήπους της Σαλαλάτ
Επτά χρόνια αργότερα, η Παπακώστα, η οποί διευθύνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Ερευνών του Αλεξανδρινού Πολιτισμού, έχει κάνει ανασκαφές που φτάνουν δεκάδες μέτρα κάτω από τη σύγχρονη Αλεξάνδρεια και αποκάλυψε τη βασιλική συνοικία της αρχαίας πόλης.
«Αυτή είναι η πρώτη φορά που έχουν βρεθεί τα αρχικά θεμέλια της Αλεξάνδρειας», λέει ο Fredrik Hiebert, αρχαιολόγος μέλος της National Geographic Society.
Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν πως το σημείο μπορεί να κρύβει ένα από τα μεγαλύτερα ευρήματα της αρχαιολογίας, τον χαμένο τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε το 323 π.Χ. σε ηλικία 32 ετών και το αίνιγμα της ταφής του ξεκινά λίγο μετά με μαρτυρίες ιστορικών να δείχνουν γιατί είναι μια περίπλοκη υπόθεσή η ανακάλυψή του.
Πιστεύεται πως το σώμα του Αλεξάνδρου θάφτηκε πρώτα στην αρχαία πόλη Μέμφιδα της Αιγύπτου και στη συνέχεια στην πόλη που φέρει το όνομά του. Εκεί, ο τάφος του τιμήθηκε σαν ναός ενός θεού.
Αλλά η Αλεξάνδρεια και ο τάφος του ιδρυτή της, απειλούνταν από τη φύση. Μια δεκαετία πριν από τη γέννηση του Αλεξάνδρου, το 356 π.Χ., ένα τσουνάμι έπληξε την πόλη. Η καταστροφή σηματοδότησε την έναρξη μιας μακράς εποχής σεισμών και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας που απειλεί ακόμη και σήμερα την Αλεξάνδρεια.
Καθώς η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε, τα νερά του Δέλτα του Νείλου, όπου βρίσκεται η Αλεξάνδρεια, βύθισαν το αρχαίο τμήμα της πόλης με ρυθμό έως 0,25 εκατοστά το χρόνο.
Η πόλη επέζησε, αλλά με την πάροδο του χρόνου τα θεμέλιά της είχαν θαφτεί και ξεχαστεί, μαζί με τη θέση του τάφου του Αλεξάνδρου.
Αν και οι αρχαίοι συγγραφείς όπως ο Στράβωνας, περιέγραψαν τον τάφο, η θέση του σε σχέση με τη σύγχρονη πόλη παραμένει ένα μυστήριο.
Υπάρχουν αρχεία από σχεδόν 140 επίσημες εγκεκριμένες ανασκαφές, που όμως όλες απέτυχαν.
Η ελπίδα ενός ιστορικού ευρήματος κρατά ενεργή την ανασκαφή της Παπακώστα, με στοιχεία αρχαίες μαρτυρίες και έναν χάρτη του 19ου αιώνα της Αλεξάνδρειας. Χρησιμοποιεί σύγχρονη τεχνολογία, όπως η εξειδικευμένη ηλεκτρική τομογραφία (ERT), για να καθορίσει πού να σκάψει.
Χρησιμοποιώντας πολλές μεθόδους, η Παπακώστα αποκαλύπτει όλο και περισσότερο την αρχαία βασιλική συνοικία της πόλης – συμπεριλαμβανομένου ενός ρωμαϊκού δρόμου και των υπολειμμάτων ενός τεράστιου δημόσιου κτηρίου που θα μπορούσε να έχει στοιχεία για τον τάφο του Αλεξάνδρου.
Αλλά, κάθε ανακάλυψη είναι δύσκολη υπόθεση καθώς η Παπακώστα έπρεπε να σχεδιάσει ένα περίπλοκο σύστημα αντλιών και σωληνώσεων για να διατηρήσει την περιοχή ξηρή ώστε να συνεχίζονται οι ανασκαφές.
Με τα χρόνια, η Παπακώστα είναι όλο και περισσότερο πεπεισμένη ότι πλησιάζει στον χαμένο τάφο του Αλεξάνδρου. Ωστόσο, μετριάζει την αισιοδοξία της με μια δόση ρεαλισμού. «Σίγουρα, δεν είναι εύκολο να το βρεις, αλλά σίγουρα είμαι στο κέντρο της Αλεξάνδρειας στη βασιλική συνοικία και όλα είναι υπέρ μου. Ήμουν επιμονή και συνέχισα και θα συνεχίζω», λέει.
Με πληροφορίες και φωτογραφίες από National Geographic athensmagazine.gr
