«Ήθελα να πάρω ένα κομμάτι μάρμαρο από τον Παρθενώνα για να το δείξω στους φίλους μου, όταν θα επέστρεφα στην πατρίδα μου»
Ήταν αρχές Οκτωβρίου του 1982. Ανάμεσα στους τουρίστες που επισκέπτονταν την ηλιόλουστη ακόμα Αθήνα, βρισκόταν ένα γκρουπ βορειοευρωπαίων.
Το μεσημέρι ήταν προγραμματισμένη η ξενάγησή τους στον ιερό βράχο της Ακρόπολης.
Ένα ηλικιωμένο ζευγάρι Φινλανδών που συμμετείχε στην περιήγηση, περπατούσε σε μεγαλύτερη απόσταση από τους υπόλοιπους τουρίστες.
Κάποια στιγμή, κι ενώ είχαν φτάσει στον Παρθενώνα, ο 65χρονος Φινλανδός Έσκο Ματτίλα απομακρύνθηκε από το γκρουπ.
Οι συμπατριώτες του δεν πρόσεξαν την απουσία του. Ο ηλικιωμένος έγινε αντιληπτός από τους ανθρώπους που εργάζονταν στον αρχαιολογικό χώρο.
Συγκεκριμένα, η φύλακας αρχαιοτήτων Χαρίκλεια Γκριτζέλα παρατήρησε έναν άντρα να στέκεται παράμερα από τα γκρουπ τουριστών. Πλησιάζοντας, συνειδητοποίησε ότι στο χέρι κρατούσε μία πέτρα με την οποία χτυπούσε με μανία έναν αρχαίο κίονα. Αμέσως ειδοποίησε τον αρχιφύλακα αρχαιοτήτων.
Όταν εκείνος έφτασε, ο Ματτίλα είχε ήδη σηκωθεί και φαινόταν σαν να προσπαθεί να επανενταχθεί στο γκρουπ και πάλι χωρίς να τραβήξει τα βλέμματα.
Ωστόσο, ο φύλακας τον πρόλαβε. Μόλις του ζήτησε να αδειάσει τις τσέπες του, αποκαλύφθηκε η κλοπή. Ο Φινλανδός είχε αποκόψει από την αρχαία κολόνα επτά κομμάτια, και είχε κρύψει στο παλτό του τα τρία μεγαλύτερα.
Στο σημείο κλήθηκε άμεσα η αστυνομία, η οποία τον συνέλαβε και τον οδήγησε στο τμήμα. Την επόμενη μέρα παραπέμφθηκε σε δίκη.
Ο ίδιος, η γυναίκα του, καθώς και δύο ακόμα γυναίκες από το γκρουπ, ισχυρίστηκαν πως δεν γνώριζαν ότι απαγορευόταν να πάρουν μερικά κομματάκια από την κολόνα.
Μάλιστα, ο Ματτίλα δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι πρώτη φορά στη ζωή του έβλεπε πεντελικό μάρμαρο και ήθελε να το δείξει και στους φίλους του όταν θα επέστρεφε στην πατρίδα του. «Εκτός αυτού», συνέχισε, «πήρα τα κομμάτια γιατί πίστεψα ότι αφού έσπασαν, ήταν άχρηστα».
Ο πρόεδρος του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, αφού άκουσε προσεκτικά την απολογία του 65χρονου, είπε χαρακτηριστικά:
«Αν καθένας από τα εκατομμύρια των τουριστών που επισκέπτονται τον Παρθενώνα, σπάζει και παίρνει μαζί του κάποια κομμάτια, δε θα είχε μείνει ούτε ο ιερός βράχος στη θέση του».
Έπειτα εξέδωσε την ετυμηγορία και ανακοίνωσε την ποινή: 9 μήνες φυλάκιση και πρόστιμο 10.000 δραχμές. Ο κατηγορούμενος υπέβαλε έφεση, η οποία έγινε δεκτή με τον όρο ότι θα κατέβαλε εγγύηση 50.000 δραχμών.
Ο Έσκο Ματτίλα μάζεψε το ποσό, πλήρωσε την εγγύηση και αφέθηκε ελεύθερος.
