Σήμερα, Κυριακή (23/6), η Εκκλησία μας τιμά και γιορτάζει την μεγάλη εορτή της Πεντηκοστής.
Εορτάζει δηλαδή ένα μεγάλο γεγονός, την εκπλήρωση της υπόσχεσης του Χριστού μας προς τους μαθητές Του, η οποία συνετελέσθη πενήντα μέρες μετά την Ανάστασή Του.
Τι είχε υποσχεθεί ο Κύριος; Ότι αφού αναληφθεί στους Ουρανούς και καθίσει στα δεξιά του Πατρός Του, θα τους αποστείλει το Πανάγιο Πνεύμα, το τρίτο πρόσωπο του Τριαδικού Θεού, για να τους ενισχύσει μυστηριακά και να τους φωτίσει, ώστε να κηρύξουν το Ευαγγέλιο στα πέρατα της οικουμένης.
Έτσι, λοιπόν, την Κυριακή της Πεντηκοστής γιορτάζεται η εμφάνιση του Αγίου Πνεύματος στους μαθητές του Χριστού, πενήντα μέρες μετά την Ανάστασή Του και δέκα μέρες μετά την Ανάληψή Του.
Μια σύντομη αναδρομή
Η χριστιανική Πεντηκοστή έλκει την καταγωγή της από την Εβραϊκή Πεντηκοστή (Shavuot στα Εβραϊκά), η οποία γιορτάζεται από τους Ισραηλινούς πενήντα ημέρες μετά το Εβραϊκό Πάσχα, σε ανάμνηση της ημέρας που ο Μωυσής έλαβε τις 10 εντολές από τον Θεό στο όρος Σινά.
Την ημέρα αυτή πρόσφεραν στον Ναό τα πρωτογεννήματα (πρώτους καρπούς) από τον θερισμό των δημητριακών.
Η Πεντηκοστή γιορταζόταν από τα πρώτα χρόνια της Χριστιανοσύνης και την ημέρα αυτή τελούνταν οι βαπτίσεις των κατηχουμένων. Στις μέρες μας, αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία, τελείται στις εκκλησίες ο λεγόμενος «Εσπερινός της Γονυκλισίας», κατά τον οποίο ψάλλονται ύμνοι αφιερωμένοι στο Άγιο Πνεύμα, το τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, ενώ την ίδια ώρα οι πιστοί προσεύχονται γονατιστοί.
Τα έθιμα της Πεντηκοστής
Στα Ανώγεια Ρεθύμνης, την ημέρα της Πεντηκοστής, τιμώνται οι νεκροί από τους ζωντανούς.
Οι γυναίκες προσέρχονται στην εκκλησία με καλάθια που περιέχουν γλυκοκουλούρες, τυρί και φύλλα καρυδιάς, τα οποία ευλογούνται, διαβάζονται από τον ιερέα και αφιερώνονται στους νεκρούς των οικογενειών.
Οι συμβολισμοί μέσα στα χειροποίητα καλάθια αφορούν όλα όσα συνδέουν τη ζωή με το θάνατο.
Το τυρί από τους κτηνοτρόφους Ανωγειανούς, οι τρεις γλυκοκουλούρες για την Αγία Τριάδα και τα καρυδόφυλλα για την πικρία του αποχωρισμού ζώντων και νεκρών.
Με τα καρυδόφυλλα καθαρίζονται και στολίζονται οι τάφοι , μιας και σύμφωνα με την παράδοση, η Πεντηκοστή,είναι η μέρα όπου οι ψυχές ξαναγυρνάνε, πενήντα μέρες μετά τη Ανάσταση του Χριστού, στον κάτω κόσμο.
Στη Ζάκυνθο, αναβιώνει το μεσαιωνικό έθιμο της Γκιόστρα (Giostra di Zante) με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η Γκιόστρα είναι ένα εντυπωσιακό δρώμενο έφιππων αγώνων δεξιοτεχνίας αλόγων και αναβατών όπου, μεταξύ άλλων, ο διαγωνιζόμενος θα πρέπει να αποσπάσει με το κοντάρι του, έναν κρίκο ο οποίος είναι κρεμασμένος σε μια ξύλινη κατασκευή. Ιστορικά ξεκίνησε γύρω στο 1500 από την Ιταλία.
Εν συνεχεία μεταφέρθηκε στα Ιόνια Νησιά, όπου οι αριστοκράτες της εποχής επεδείκνυαν τις ικανότητές τους, ενώ μετείχαν και λαϊκοί σε υποστηρικτικούς ρόλους.
Μάλιστα, ήταν η μόνη μέρα, που επιτρεπόταν στις γυναίκες να εμφανίζονται στα παράθυρα των σπιτιών τους.
