Το σπέρμα με το γονίδιο TP53 που σκόρπισε καρκίνο σε βρέφη – Έξι νόσησαν στην Ελλάδα, πέθανε το ένα
Η υπόθεση του Δανού δότη σπέρματος, η οποία έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εξακολουθεί να εξελίσσεται, καθώς έρχονται στο φως νέα στοιχεία για τις σοβαρές επιπτώσεις της γονιδιακής μετάλλαξης που φέρει.
Πρόκειται για μια γενετική αλλοίωση η οποία αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ακόμη και σε πολύ μικρές ηλικίες, γεγονός που έχει σημάνει συναγερμό στις υγειονομικές αρχές πολλών χωρών.
Θρίλερ με τον Δανό δότη σπέρματος: «Η πιθανότητα να αναπτύξεις καρκίνο πλησιάζει το 90%»
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, η συγκεκριμένη μετάλλαξη έχει εντοπιστεί σε 18 παιδιά που προέρχονται από 11 διαφορετικές οικογένειες. Όλα τα παιδιά έχουν γεννηθεί μέσω υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό από τον ίδιο δότη. Σε μία από τις οικογένειες, τρία αδέλφια διαγνώστηκαν με τη μετάλλαξη ήδη από το 2020, ενώ ένα ακόμη παιδί της ίδιας οικογένειας βρέθηκε θετικό το 2023, γεγονός που αναδεικνύει τη σοβαρότητα και τη διάρκεια του προβλήματος.
Δείτε το βίντεο:
Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι δύο παιδιά σε βρεφική ηλικία έχουν ήδη νοσήσει, με το ένα από αυτά να έχει δυστυχώς χάσει τη ζωή του. Οι εξελίξεις αυτές εντείνουν τον προβληματισμό των ειδικών, καθώς επιβεβαιώνεται ότι η γονιδιακή μετάλλαξη μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές μορφές καρκίνου από πολύ νωρίς στη ζωή.
«Κατά τη διάρκεια της ζωής σου η πιθανότητα να αναπτύξεις καρκίνο είναι μεγάλη και πλησιάζει το 90%. Δεν ξέρει κανείς εάν ο καρκίνος θα εκδηλωθεί στη νεανική, παιδική ή ενήλικη ζωή», δήλωσε στο MEGA ο καθηγητής Αιματολογίας – Ογκολογίας Αντώνης Καττάμης.
Η ιδιαίτερη φύση του συγκεκριμένου καρκίνου
Σημειώνεται ότι ο δότης δεν θεωρείται «φορέας» με την κλασική ιατρική έννοια, καθώς η μετάλλαξη δεν επηρεάζει το δικό του σώμα, ούτε μπορεί να προκαλέσει νόσηση μέσω του σπέρματος. Η γονιδιακή ανωμαλία εντοπίζεται αποκλειστικά στο γενετικό υλικό των σπερματοζωαρίων και η μετάδοσή της αφορά μόνο τη στιγμή της γονιμοποίησης. Όταν το συγκεκριμένο γονίδιο ενωθεί με το αντίστοιχο γονίδιο του ωαρίου, μπορεί να μεταφερθεί στο έμβρυο και από εκεί καθορίζονται οι αυξημένες πιθανότητες για εμφάνιση καρκίνου στη μετέπειτα ζωή του παιδιού.
Ο κ. Καττάμης εξήγησε ότι τα τελευταία χρόνια είναι πλέον σαφές στην επιστημονική κοινότητα πως ο παιδικός καρκίνος συνδέεται συχνά με συγκεκριμένα γονίδια προδιάθεσης. «Περίπου ένα στα δέκα παιδιά που εμφανίζουν καρκίνο έχουν κάποιο γονίδιο σχετικό με την ανάπτυξη της νόσου. Σήμερα έχουν καταγραφεί 700 γονίδια. Κάποια είναι ιδιαίτερα ισχυρά – αν τα έχεις, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα εμφανίσεις καρκίνο. Άλλα είναι ασθενέστερα και απλώς αυξάνουν την πιθανότητα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επιτακτική ανάγκη οι προληπτικοί έλεγχοι
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν την ανάγκη για τακτικούς και συστηματικούς ελέγχους σε όλα τα παιδιά που φέρουν τη συγκεκριμένη γονιδιακή μετάλλαξη. Προτείνουν ετήσιες μαγνητικές τομογραφίες, υπερηχογραφήματα και – για τα κορίτσια αργότερα – μαστογραφίες, ώστε οποιαδήποτε ύποπτη ένδειξη να εντοπιστεί σε πρώιμο και πιο αντιμετωπίσιμο στάδιο.
Ο καθηγητής, εξέφρασε τη συμπαράσταση της επιστημονικής κοινότητας προς τις οικογένειες, υπογραμμίζοντας ότι η κατάσταση δεν είναι απέλπιδη. Όπως ανέφερε, «το κρίσιμο είναι να συνεργάζονται στενά με τους γιατρούς και να παρακολουθούν τις εξελίξεις μαζί τους», ώστε κάθε πιθανός κίνδυνος να εντοπίζεται έγκαιρα.
