Airbnb: Συγκεκριμένες προδιαγραφές θα πρέπει να πληρούν οι κατοικίες που διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση, σύμφωνα με νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Τουρισμού. Μεταξύ άλλων, θα πρέπει να είναι ασφαλισμένες, να έχουν ανιχνευτές καπνού, πυροσβεστήρες, αντιηλεκτροπληξιακό ρελέ κ.ά.
Η «εποχή της αθωότητας» των βραχυχρόνιων μισθώσεων λαμβάνει πλέον και επίσημα τέλος καθώς με δύο νομοσχέδια, του υπουργείου Τουρισμού και του υπουργείου Οικονομικών, εισάγεται ένα νέο, αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο και επιβάλλονται επιπλέον τέλη. Παράλληλα, το υπουργείο Τουρισμού αποκτά ελεγκτικές αρμοδιότητες για την καταλληλότητα και την τήρηση των κανόνων σε αυτή την αγορά. Ο στόχος είναι τριπλός: αφενός να προστατευθεί το τουριστικό προϊόν από αυθαιρεσίες και ακατάλληλα ακίνητα και να περιοριστεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός, κατά τους ξενοδόχους, ανταγωνισμός από τις ανεξέλεγκτες βραχυχρόνιες μισθώσεις και αφετέρου να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου από τη δραστηριότητα αυτή. Επιπλέον, επιχειρείται να αρθεί η κοινωνική δυσαρέσκεια για την έλλειψη προσιτών ενοικίων κατοικιών, αποθαρρύνοντας τους ιδιοκτήτες από τη δραστηριότητα αυτή και ενθαρρύνοντάς τους να επαναφέρουν τα ακίνητά τους στη μακροχρόνια μίσθωση.
Την ίδια ώρα, βέβαια, η κυβέρνηση απέφυγε πολύ αυστηρότερα μέτρα που έχουν προταθεί από φορείς εκπροσώπησης κυρίως των ξενοδόχων, καθώς αναγνωρίζει ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ενισχύουν το εισόδημα χιλιάδων μικροϊδιοκτητών ακινήτων και ενισχύουν τα φορολογικά έσοδα αλλά και την οικονομική δραστηριότητα μέσω των δαπανών που πραγματοποιούν αυτοί και οι πελάτες τους.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), η προσφορά διαθέσιμων προς βραχυχρόνια μίσθωση κλινών (+90.000 κλίνες) τον Ιούλιο υπερέβη το 1 εκατομμύριο έναντι 888.000 κλινών στα ξενοδοχεία κατά τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Εκτιμάται ωστόσο ότι χωρίς τη δυνατότητα φιλοξενίας ταξιδιωτών σε βραχυχρόνιες μισθώσεις, θα ήταν αδύνατον να ικανοποιηθεί η ζήτηση μόνον από τα ξενοδοχεία.
Τα νέα στάνταρντ
Επιχειρώντας, λοιπόν, να βρει τη «χρυσή τομή» το υπουργείο Τουρισμού και η κυβέρνηση, με νομοσχέδιο του οποίου η δημόσια διαβούλευση αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τα Χριστούγεννα, εισάγει συγκεκριμένες προδιαγραφές.
Ετσι, ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια, σύμφωνα με το άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α΄ 240), θα πρέπει πλέον να πληρούν τις ακόλουθες προδιαγραφές:
- Να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης και να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό.
- Να διαθέτουν ασφάλιση έναντι αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν.
- Να διαθέτουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, πυροσβεστήρες και ανιχνευτές καπνού, ρελέ διακοπής ή ρελέ αντιηλεκτροπληξιακό και ενδείξεις σήμανσης διαφυγής.
- Να διαθέτουν πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, φαρμακείο με είδη πρώτων βοηθειών, καθώς και οδηγό με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης.
Επιτόπιοι έλεγχοι
Για τη διαπίστωση συμμόρφωσης με τις παραπάνω προδιαγραφές δίνεται η δυνατότητα να διενεργούνται επιτόπιοι έλεγχοι στην οικία που μισθώνεται και έχει δηλωθεί στην ειδική πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσιών Εσόδων (ΑΑΔΕ) από υπαλλήλους του υπουργείου Τουρισμού και από μεικτά συνεργεία ελέγχου με υπαλλήλους της ΑΑΔΕ. Πριν από τον έλεγχο θα προηγείται ενημέρωση τουλάχιστον προ δέκα ημερών προς τον διαχειριστή του ακινήτου με κάθε πρόσφορο τρόπο. Αν, δε, κριθεί απαραίτητο, οι υπάλληλοι που διενεργούν τον έλεγχο θα μπορούν να ζητούν τη συνδρομή των οργάνων της αστυνομίας για τη διενέργεια του ελέγχου, τα οποία υποχρεούνται να την παρέχουν όταν και όπου αυτό ζητηθεί. Ο ελεγχόμενος εκμισθωτής υποχρεούται να συνεργάζεται πλήρως και να διευκολύνει το έργο του ελεγκτή υπαλλήλου της διοίκησης και να επιδεικνύει τα πιστοποιητικά ή βεβαιώσεις και εν γένει στοιχεία προς απόδειξη τήρησης των προδιαγραφών. Αν δεν επιτραπεί η είσοδος στο ελεγχόμενο ακίνητο ή αποδειχθεί ότι δεν πληρούνται οι προδιαγραφές, θα επιβάλλεται στους διαχειριστές ακινήτων αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Το πρόστιμο αποτελεί δημόσιο έσοδο, επιβάλλεται και εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Κατόπιν και μέσα σε 15 μέρες από την ημέρα που διαπιστώνεται η παράβαση, ο διαχειριστής του ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης υποχρεούται να προβεί σε ενέργειες συμμόρφωσης για την πλήρωση των προδιαγραφών. Αν διενεργηθεί νέος έλεγχος εντός ενός έτους από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής του προστίμου και διαπιστωθεί εκ νέου παράβαση των προδιαγραφών, το πρόστιμο θα επιβάλλεται στο διπλάσιο. Αν διενεργηθεί και νέος έλεγχος εντός τριών ετών και διαπιστωθεί εκ νέου παράβαση, επιβάλλεται στους διαχειριστές ακινήτων αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ίσο με το 50% των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται η παράβαση, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 15.000 ευρώ. «Με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία, προχωρούμε σε ουσιαστική ρύθμιση του τουριστικού προϊόντος της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, βάζοντας τέλος σε ασάφειες και κενά που αποδυναμώνουν την ποιότητα του ελληνικού τουρισμού», εξηγεί μιλώντας στην «Καθημερινή» η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη. «Ο στόχος μας είναι ξεκάθαρος: να διασφαλίσουμε ότι οι υπηρεσίες που προσφέρονται στους επισκέπτες μας ανταποκρίνονται στα υψηλότερα διεθνή πρότυπα και να εισάγουμε συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφάλειας και λειτουργικότητας, ώστε να εξαλείψουμε πρακτικές που πλήττουν την εμπειρία του ταξιδιώτη ανεβάζοντας τον πήχυ για κάθε μορφή διαμονής στη χώρα μας». «Αυτή η παρέμβαση δεν είναι απλώς μια ακόμη κίνηση στο πλαίσιο της στρατηγικής του υπουργείου Τουρισμού· είναι μια τομή που κατοχυρώνει την ποιότητα του ελληνικού τουρισμού για το μέλλον. Δουλεύουμε αποφασιστικά για έναν ελληνικό τουρισμό που ξεχωρίζει και πρωτοπορεί», υπογραμμίζει.
Τέλος κλιματικής κρίσης
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Οικονομικών θεσπίζει τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση, εκτός από τα ξενοδοχεία, και στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Συγκεκριμένα, από τον Απρίλιο έως και τον Οκτώβριο σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης ορίζεται τέλος 8 ευρώ ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται αυξημένο τέλος ανθεκτικότητας 15 ευρώ. Για το διάστημα Νοεμβρίου – Μαρτίου το τέλος ανθεκτικότητας σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης διαμορφώνεται χαμηλότερα και συγκεκριμένα στα 2 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., θα επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 4 ευρώ.
Φρένο στην Αθήνα
Πέρα από τις προδιαγραφές και τα τέλη, η κυβέρνηση αποφάσισε να απαγορεύσει και την είσοδο νέων ακινήτων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις στο κέντρο της Αθήνας. Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2025 δεν επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για ακίνητα που βρίσκονται στο 1ο, 2ο και 3ο διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος που αποκτάται από βραχυχρόνια μίσθωση από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μέχρι τον έλεγχο, που δεν είναι κατώτερο από 20.000 ευρώ. Σε περίπτωση νέας παράβασης εντός του ίδιου φορολογικού έτους, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων που δεν είναι κατώτερο από 40.000 ευρώ.
Πρέπει να διαθέτουν ασφάλιση έναντι αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν.
Οι υπάλληλοι που διενεργούν τον έλεγχο θα μπορούν, εάν χρειάζεται, να ζητούν τη συνδρομή της αστυνομίας.
