“Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά ψηλή μου δεντρολιβανιά” είναι οι στίχοι με τους οποίους ξεκινούν τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς.
‘Εχετε αναρωτηθεί ποιο είναι το νόημα των ασυνάρτητων στίχων;
Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά
Ψηλή μου δεντρολιβανιά (*)
Κι αρχή καλός μας χρόνος
Εκκλησιά με τ’ άγιος θόλος (*)
Άγιος Βασίλης έρχεται
Και δε μας καταδέχεται (*)
Από την Καισαρεία
Συ είσ’ αρχόντισσα κυρία (*)
Βαστάει πένα και χαρτί
Ζαχαροκάντυο ζυμωτή (*)
Χαρτί-χαρτί και καλαμάρι
Δες και με το παλικάρι (*)
Τι σημαίνουν οι στίχοι
Οι στίχοι αναφέρονται σε έναν νεαρό ταπεινής καταγωγής της εποχή του Βυζαντίου, που ήταν ερωτευμένος με μια αρχοντοπούλα..
Την περίοδο εκείνη, οι φτωχοί είχαν δικαίωμα να απευθυνθούν στις γυναίκες ανώτερης τάξης τις γιορτινές ημέρες. Για τον λόγο αυτό ανάμεσα στα κάλαντα του Μεγάλου Βασιλείου τραγούδησε και ερωτικούς στίχους.
Χαρακτηρίζει την αρχοντοπούλα ψηλή, σαν δεντρολιβανιά και Εκκλησιά με τ’ Άγιος θόλος (θόλος εκκλησίας),επειδή φορούσε καπέλα με τούλι. Επίσης την αποκαλεί ζαχαροκάντυο ζυμωτή, δηλαδή φτιαγμένη από ζάχαρη (γλυκιά μου) και την παρακαλεί να του ρίξει μια ματιά.(Δες και με το παλικάρι)
