Η Εκκλησία μας διαθέτει ένα «νέφος μαρτύρων», αποτελούμενο από άνδρες και γυναίκες, νέους και ηλικιωμένους, ευγενείς και απλούς, πλούσιους και φτωχούς, ελεύθερους και δούλους. Αυτοί είναι οι ένδοξοι Μάρτυρες, που οι συνθήκες τους κάλεσαν να δώσουν τη μαρτυρία τους για τον Εσταυρωμένο και Αναστημένο Χριστό, τον μοναδικό Λυτρωτή της ανθρωπότητας. Με απίστευτες δοκιμασίες, με το αίμα τους και τελικά με τη θυσία της ζωής τους, επιβεβαίωσαν τη μαρτυρία τους. Ένα τέτοιο ευωδιαστό άνθος της αρχαίας Εκκλησίας είναι η Αγία Παρασκευή, η παρθενομάρτυρας και μεγαλομάρτυρας.
Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη τον 2ο μ.Χ. αιώνα, σε μια εποχή όπου οι σκληροί διωγμοί κατά των Χριστιανών ήταν έντονοι. Οι γονείς της, Αγαθόνικος και Πολιτεία, πιθανότατα ελληνικής καταγωγής, ήταν ευσεβείς Χριστιανοί, οικονομικά εύποροι και κοινωνικά διακεκριμένοι. Μετέφεραν στην κόρη τους την πίστη τους και την αγάπη τους για τον Χριστό. Της έδωσαν το όνομα Παρασκευή, καθώς γεννήθηκε την ημέρα της Παρασκευής, ημέρα προετοιμασίας για την κυριακάτικη εορτή της Αναστάσεως.
Από μικρή, η Αγία Παρασκευή μελετούσε το Ευαγγέλιο και προσάρμοζε τη ζωή της σύμφωνα με το παράδειγμα του Χριστού, τον οποίο αγάπησε με όλη της την ψυχή. Ξεχώριζε ανάμεσα στα κορίτσια της Ρώμης για την αρετή και την αγνότητά της.
Σε ηλικία μόλις είκοσι ετών, η Παρασκευή έχασε τους γονείς της, γεγονός που σηματοδότησε μια ριζική αλλαγή στην πορεία της ζωής της. Η πρώτη της κίνηση ήταν να μοιράσει την μεγάλη της περιουσία στους φτωχούς και στη συνέχεια αφιερώθηκε πλήρως στη διακονία της Εκκλησίας. Δραστηριοποιήθηκε στη φιλανθρωπία και την ιεραποστολή και ανέλαβε την κατήχηση των γυναικών της Ρώμης, κατόπιν εντολής της ρωμαϊκής εκκλησίας. Με ιδιαίτερο ζήλο, επισκεπτόταν πλούσιες επαύλεις αλλά και φτωχικά σπίτια, κηρύττοντας το Ευαγγέλιο και τις χριστιανικές αρχές. Επιπλέον, ταξίδευε συχνά σε απομακρυσμένες περιοχές για να φέρει περισσότερους ανθρώπους στην πίστη στον Χριστό.
Η δράση της που οδήγησε στο θάνατό της και η σπουδαία κληρονομιά
Η δράση της δεν άργησε να τραβήξει την προσοχή των ρωμαϊκών αρχών, που τότε εξαπέλυαν διωγμούς εναντίον των Χριστιανών, από την εποχή του Νέρωνα (67 μ.Χ.). Στα χρόνια του Αντωνίνου Πίου (138-161 μ.Χ.), η φήμη της έφτασε μέχρι το αυτοκρατορικό ανάκτορο. Ο αυτοκράτορας διέταξε τη σύλληψή της και την οδήγησε ενώπιόν του. Παρά τη σεμνότητά της, η Παρασκευή στάθηκε μπροστά του με απαράμιλλο θάρρος.
Ο Αντωνίνος, εντυπωσιασμένος από την ομορφιά και την τόλμη της, δεν επιθυμούσε να την υποβάλει στα βάναυσα βασανιστήρια που προβλέπονταν για όσους Χριστιανούς αρνούνταν να θυσιάσουν στους παγανιστικούς θεούς και να κάψουν θυμίαμα στον «θεό» αυτοκράτορα. Άνοιξε διάλογο μαζί της, ελπίζοντας να την πείσει να αποκηρύξει την πίστη της. Με κολακείες και υποσχέσεις, προσπάθησε να την κάνει να θυσιάσει στους θεούς και στο άγαλμά του. Ωστόσο, η Παρασκευή παρέμεινε ακλόνητη στην πίστη της. Με θάρρος, διαύγεια και λογικά επιχειρήματα, απάντησε στον αυτοκράτορα, τονίζοντας ότι ο μόνος αληθινός Θεός είναι ο Τριαδικός Θεός, όπως μας αποκαλύφθηκε από τον σαρκωμένο Υιό Του.
Η στάση της και τα λόγια της εξόργισε τον αυτοκράτορα, ο οποίος, βλέποντάς την αμετάπειστη, έδωσε εντολή να τη βασανίσουν, ελπίζοντας ότι δε θα άντεχε τα μαρτύρια και θα αρνιόταν την πίστη της. Φοβεροί δήμιοι ειδωλολάτρες εφάρμοζαν φρικτά μέσα βασανισμών κατά των χριστιανών. Στην αρχή της έβαλαν πυρακτωμένη περικεφαλαία στο κεφάλι. Η αγία δε λύγισε και υπόμεινε καρτερικά τους αφόρητους πόνους του εγκαύματος. Μετά την έκλεισαν σε σκοτεινή φυλακή, απομονώνοντάς την από τις άλλες χριστιανές γυναίκες. Το δεσμωτήριό της το μετέβαλλε σε τόπο προσευχής και δοξολογίας του Θεού. Άγγελος Κυρίου κατέβηκε τη νύχτα και την ελευθέρωσε. Αλλά δεν άργησε να συλληφθεί και πάλι και να οδηγηθεί ενώπιον του αυτοκράτορα, όπου αντέκρουσε ξανά με περισσότερο θάρρος και ψυχική δύναμη τις κολακείες και τις απειλές του. Τότε διέταξε να την ρίξουν σε λέβητα με καυτό λάδι. Ο Θεός όμως την προστάτεψε και δεν κάηκε μέσα στο λάδι που κόχλαζε! Ο αυτοκράτορας νόμισε πως δεν έκαιγε το λάδι, πλησίασε στον λέβητα να δει και τυφλώθηκε από τις πύρινες αναθυμιάσεις. Η αγία τον θεράπευσε θαυματουργικά και γι’ αυτό θεωρείται προστάτιδα των ματιών. Ο Αντωνίνος την άφησε ελεύθερη και σταμάτησε τους διωγμούς.
Ύστερα από λίγο καιρό πέθανε ο Αντωνίνος και τον διαδέχτηκε ο Μάρκος Αυρήλιος (161-180 μ. Χ.). Αν και στωικός φιλόσοφος, συνέχισε με την ίδια μανία και αυτός τους διωγμούς εναντίον των χριστιανών. Από τους πρώτους χριστιανούς που συνέλαβαν ήταν η Παρασκευή. Έδωσε εντολή σε δύο έπαρχους, τον Ασκληπιό και τον Ταράσιο να τη βασανίσουν με αγριότητα. Ύστερα από φρικτά βασανιστήρια την αποκεφάλισαν. Οι χριστιανοί της Ρώμης με μύριους κινδύνους κατόρθωσαν και πήραν το τίμιο λείψανο της αγίας και το έθαψαν σε κάποια κατακόμβη με τιμές, όπως αρμόζει σε μια ηρωική Μάρτυρα του Χριστού. Η μνήμη της τιμάται στις 26 Ιουλίου.